Dobrowolna Zasadnicza Służba Wojskowa (tzw. DZSW) to rodzaj służby dla ochotników, którzy do tej pory nie pełnili służby wojskowej.

DZSW obejmuje szkolenie trwające do 12 miesięcy. Szkolenie to podzielone jest na dwa etapy:

I etap: szkolenie podstawowe w wymiarze do 28 dni, zakończone przysięgą wojskową;

II etap: maksymalnie 11 miesięczne szkolenie specjalistyczne połączone

z wykonywaniem obowiązków na stanowisku służbowym albo w trakcie kształcenia kandydatów do służby zawodowej (trwającego przez okres: pierwszego roku kształcenia w uczelni wojskowej; kształcenia w szkole podoficerskiej oraz w centrum szkolenia lub w ośrodku szkolenia, a także w przypadku uczelni wojskowej w ramach kursu oficerskiego).
 

1. Rozporządzenie w sprawie zgłaszania się do DZSW
2. Wzór wniosku do DZSW

 
Do służby wojskowej może być powołana osoba, która spełnia następujące warunki:
1) posiada obywatelstwo polskie,
2) posiada nieposzlakowaną opinię,
3) posiada zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia służby wojskowej,
4) posiada wiek co najmniej 18 lat,
5) nie była karana za przestępstwo umyślne,
6) nie jest przeznaczona do służby zastępczej,
7) nie jest wyłączona od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,
8) nie posiada nadanego przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego do służby
w jednostce zmilitaryzowanej,
9) posiada wykształcenie:
a) co najmniej wyższe – w przypadku pełnienia służby na stanowisku służbowym
w korpusie oficerów,
b) co najmniej średnie lub średnie branżowe – w przypadku pełnienia służby
na stanowisku służbowym w korpusie podoficerów,
 c) co najmniej podstawowe (ukończenie 8 klasowej szkoły podstawowej lub szkoły gimnazjalnej) – w przypadku pełnienia służby na stanowisku służbowym w korpusie szeregowych – jeżeli występują potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych.
 
Proces rekrutacji do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej
 
Osoba ubiegająca się o powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej składa wniosek o powołanie do służby wojskowej do dowolnie wybranego szefa wojskowego centrum rekrutacji, może również przesłać ten wniosek za pośrednictwem strony internetowej lub środków komunikacji elektronicznej. Wniosek o powołanie do służby wojskowej może zostać złożony również podczas kwalifikacji wojskowej.
Deklarację wstąpienia do Dobrowolnej Zasadniczej Służby Wojskowej można też złożyć przez portal rekrutacyjny „Zostań Żołnierzem" - www.zostanzolnierzem.pl

Do wniosku o powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej załącza się następujące dokumenty:

•     kopię dokumentu tożsamości;
•     kopię dokumentu potwierdzającego posiadane wykształcenie;
•     kopię innych dokumentów mogących mieć wpływ na powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, w szczególności kopie dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje (certyfikaty językowe, świadectwa ukończenia szkół, kursów, świadectwa uzyskania specjalizacji zawodowych, zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu, uprawnienia do kierowania pojazdami).

We wniosku o powołanie do służby zasadniczej wskazuje się:

• rodzaj służby;
• preferowane miejsce odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej;
• preferowaną uczelnię wojskową, na której ochotnik chce podjąć kształcenie;
• chęć odbycia kursu oficerskiego – w przypadku absolwentów uczelni wyższych innych niż wojskowe na kierunku zapewniającym nabycie kwalifikacji szczególnie przydatnych w Siłach Zbrojnych;
• rodzaj uprawnień lub kwalifikacji, których nabyciem ochotnik jest zainteresowany.

Wykaz Uprawnień i kwalifikacji przydatnych w Siłach Zbrojnych, które można nabyć w ramach pełnienia dobrowolnej służby zasadniczej:

•     kierowcy o uprawnieniach do prowadzenia pojazdów  - prawo jazdy kat. „C";
•     kierowcy o uprawnieniach do prowadzenia pojazdów  - prawo jazdy kat. „C+E";
•     kierowcy o uprawnieniach do prowadzenia pojazdów  - prawo jazdy kat. „D";
•     operatora sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych;
•     operatora maszyn i urządzeń dźwigowo transportowych;
•     nurka;
•     skoczka spadochronowego;
•     kucharza;
•     obsługa sprzętu inżynieryjnego, koparki, spycharki, spycharko-ładowarki;
•     obsługa elektrowni polowych i mobilnych zespołów spalinowo-elektrycznych;
•     spawacza.

 
Uprawnienia i kwalifikacje, których nabycie na uczelni wyższej innej niż uczelnia wojskowa może spowodować skierowanie absolwenta tej uczelni na kurs oficerski:

•     prawo wykonywania zawodów medycznych;
•     prawo wykonywania zawodów łącznościowych i informatycznych, kryptologii
•     i cyberbezpieczeństwa;
•     prawo wykonywania zawodów z zakresu finansów;
•     prawo wykonywania zawodów prawniczych;
•     lingwistyka stosowana.

 
W przypadku wskazania we wniosku o powołanie do służby wojskowej wyżej wymienionych uprawnień lub kwalifikacji, powołanie do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej może nastąpić wyłącznie po podpisaniu umowy określającej w szczególności wysokość i zasady zwrotu kosztów nabycia uprawnień lub kwalifikacji w przypadku zakończenia służby przed upływem okresu, na jaki nastąpiło powołanie do tej służby.
 
Czas trwania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej może być skrócony dla osób będących absolwentami szkół ponadpodstawowych:
1) realizujących programy innowacyjne lub eksperymentalne przysposobienia obronnego lub edukacji w dziedzinie obronności państwa;
2) pobierających i kończących naukę w oddziale przygotowania wojskowego;
3) realizujących programy edukacyjne związane z obronnością państwa, nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej.

W trakcie odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej można dokonać zmiany wyboru rodzaju czynnej służby wojskowej, wskazanego we wniosku, przy czym wniosek w tym zakresie jest rozpatrywany z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych. Wniosek w sprawie zmiany wyboru rodzaju czynnej służby wojskowej składa się do szefa wojskowego centrum rekrutacji za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której jest odbywana dobrowolna zasadnicza służba wojskowa.
Żołnierza po odbyciu dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej można przenieść na jego wniosek do zawodowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej lub do aktywnej rezerwy. W przypadku braku wniosku, żołnierz zostaje przeniesiony do rezerwy pasywnej.

Dobrowolną zasadniczą służbę wojskową można przerwać w dowolnym momencie.
 
Żołnierz dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej zyskuje:

•  wynagrodzenie na poziomie szeregowych żołnierzy zawodowych od 4560 zł;
•  pierwszeństwo w naborze do zawodowej służby wojskowej;
• pierwszeństwo zatrudnienia w administracji publicznej po spełnieniu wymagań określonych dla danego stanowiska;
• czas odbywania DZSW wliczany do okresu odbywania służby wojskowej lub okresu zatrudnienia;
• urlop bezpłatny u pracodawcy na czas odbywania szkolenia w ramach DZSW;
• gwarancję zatrudnienia -  od dnia poinformowania pracodawcy o terminie rozpoczęcia szkolenia podstawowego do dnia jego zakończenia; w czasie trwania szkolenia specjalistycznego oraz przez okres 12 miesięcy od dnia jego zakończenia pracodawca nie może rozwiązać ani wypowiedzieć stosunku pracy z osobą odbywającą szkolenie (z wyjątkiem umów o pracę zawartych na okres próbny, umów o pracę zawartych na czas określony nie dłuższy niż 24 miesiące, w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, w przypadku rozwiązania umowy z winy pracownika);
• ubezpieczenie zdrowotne – żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową objęci są obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.